از لحظه‌ای که برای راه اندازی یک کسب و کار و بیزینس تصمیم‌گیری می‌کنید در «چرخه عمر یک بیزینس» قدم نهاده‌اید. با ورود به این عرصه از ایده به استارتاپ و سپس شروع کسب و کار به صورت جدی می‌رسید و در نهایت هدف خود را عملی می‌کنید. راه اندازی کسب و کار و مدیریت آن چالش‌های بسیاری را پیش روی شما خواهد گذاشت؛ این در حالی است که آشنایی با چرخه عمر کسب و کار می‌تواند بسیاری از این چالش‌ها را رفع کند. در این مطلب از یارا با ما همراه باشید تا 5 فاز اصلی چرخه عمر یک بیزینس را به همراه جزئیات بررسی کنیم.
چرخه عمر یک بیزینس چیست؟
چرخه عمر کسب و کار (BLC) به بیان ساده میزان پیشرفت کسب و کار را در فازهای مختلف (به طور کلی 5 فاز) بررسی می‌کند. نموداری که برای چرخه عمر یک بیزینس رسم می‌شود حاوی محور افقی به عنوان زمان و محور عمودی به عنوان معیار‌های مالی مختلف است. چرخه عمر علاوه بر اینکه روند کلی کسب و کار شما را به فازهای کوچک‌تر تقسیم بندی می‌کند، باعث آگاهی شما از این موضوع می‌شود که دقیقاً در کجا قرار دارید و چه میزان پیشرفت کرده‌اید. آگاهی از جایگاه فعلی شما را در تدوین بهتر استراتژی‌ها یاری می‌کند.
چرخه عمر محصول چیست؟
از زمانی که به تولید یک محصول فکر می‌کنید و سپس آنرا وارد بازار کرده و به فروش می‌رسانید، وارد چرخه عمر محصول شده‌اید. چرخه عمر یک محصول از نظر بازاریابان و متخصصان مدیریت کسب و کار به عنوان یک راه حل کامل و جامع برای بررسی مناسب بودن قیمت‌ها، نحوه عرضه و فروش، کاهش قیمت‌ها و تخفیفات، تبلیغات و بازاریابی و... پیشنهاد شده است. چرخه عمر محصول (PLC) به چهار مرحله اساسی تقسیم بندی می‌شود:
• معرفی
• رشد
• بلوغ
• کاهش
مراحل چرخه عمر یک بیزینس
برای اینکه تصویری خوب و دقیق از روند پیشرفت کسب و کار خود داشته باشید، شناخت مراحل چرخه عمر یک بیزینس مهم است. این مراحل عبارتند از:
راه اندازی استارتاپ
راه اندازی آغاز کسب و کار شما و ورود به چالش بزرگی است. قبل از اینکه حتی استارتاپ شما رسماً وجود داشته باشد، شما ایده تجاری خود را پیدا کرده و آماده ورود به این ایده هستید. بهتر است قبل از راه اندازی استارتاپ بررسی کنید و ببینید چقدر این استارتاپ قابل دوام است؛ برای این کار می‌توانید از حداکثر منابعی که دارید مانند دوستان، خانواده، افراد نزدیک، همکاران، آشنایان و... استفاده کرده و نظر، تجربه و کمک آنها را به کار بگیرید. در این مرحله فروش کم است اما رفته رفته افزایش می‌یابد و این بستگی به میزان عملکرد و موفقیت استارتاپ شما دارد.
در مرحله استارتاپ بیشتر وقت شما صرف ملاقات با مردم و البته ارائه و عملی کردن ایده‌ها، نظرات و روش‌های جدید می‌شود. در این مرحله فرآیند‌های اجرایی زیادی نخواهید داشت؛ فقط کافی است مدل کسب و کار خود را عوض کرده و دائماً آزمون و خطا کنید تا به یک مدل مشخص و موفق برسید. مدیریت استارتاپ اگرچه هیجان انگیز است اما جایی است که اکثر کسب و کارها معمولاً شکست می‌خورند؛ چرا که تجربه کافی برای ادامه راه را ندارند.
رشد
بعد از راه اندازی استارتاپ و پیدا کردن مدل کسب و کار مشخص می‌توانید به مرحله دوم چرخه عمر یک بیزینس وارد شوید. مرحله رشد جایی است که موضع و جایگاه شما در بازار محکم می‌شود. در این مرحله گردش مالی تقریباً خودکاری دارید، روابط با مشتریان وفادار بیش از مرز ۳-۴ ساله است و تقریباً نگرانی از بابت تامین حقوق کارکنان ندارید. در مرحله رشد سازمان شما تقریباً شکل گرفته و تمام تمرکز شما باید روی فعالیت‌هایی باشد که به رشد کسب و کارتان کمک می‌کند.
این مرحله نیاز به سرمایه گذاری و تلاش دارد. در مرحله رشد لازم است تا وقت بیشتری روی تقویت روابط خود با مشتریان و کارایی کارمندان و عوامل مدیریتی کسب و کار بگذارید. برای تامین سرمایه از محل سود انباشته می‌توانید اقدام کنید یا با تدابیری که دارید اقدام به صحبت با یک سرمایه گذار مطمئن کنید.
گسترش
یک مرحله فراتر از مرحله رشد، نوبت به گسترش کسب و کار شما و تثبیت هر چه بیشتر چرخه عمر بیزینس می‌رسد. در این مرحله باید احساس کنید که یک فعالیت روتین و خودکار در کسب و کار شما حاکم است و کارمندان مدیریتی شما برای انسجام بخشیدن به کارمندان دیگر و بخش‌های مختلف سازمان آمادگی دارند. در این مرحله کسب و کار به مناطق جغرافیایی بیشتر ورود پیدا می‌کند و احتمالاً شعبات دیگری افتتاح خواهید کرد.
با گسترش افق دید شما به عنوان مدیر یک کسب و کار موفق در این مرحله، پیشنهادات و موقعیت‌های جدید از شرکت‌ها و افراد مختلفی دریافت خواهید کرد. مشاغلی که در این مرحله قرار دارند اغلب با ایجاد طرح‌های اولیه به رشد سریع فروش و موفقیت زودهنگام طرح‌ها می‌رسند؛ البته باید توجه کرد که اگر در تجارت حرکت رو به جلو نداشته باشید، به عقب حرکت خواهید کرد و این قانون تجارت است.
بلوغ
یک کسب و کار بالغ باید سالانه حداقل 5 درصد رشد کند. رسیدن به مرحله بلوغ در چرخه عمر یک بیزینس به این معناست که کسب و کار به اندازه کافی گسترش و رشد داشته و راه خود را به صورت سازماندهی شده پیدا کرده است. در این مرحله از فعالیت اولین کارمندان شما ۸ تا ۱۰ سال می‌گذرد و تقریباً همه چیز قابل پیشبینی است. مشاغل بالغ ممکن است در سطح جهانی شناخته شده نباشند اما قابل اعتماد، سازگار و تاثیر گذار هستند.
اغلب کسب و کارهایی که به این مرحله رسیده‌اند دارای منابع مالی متعدد و قوی هستند و دائماً فعالیت خود را گسترش می‌دهند. از این مرحله لذت ببرید اما مراقب علائمی باشید که زنگ خطر «تغییر برای تداوم موفقیت» هستند. شما می‌توانید تصمیم بگیرید که برای رشد و تداوم موفقیت کسب و کارتان چه میزان بودجه و منابع اختصاص دهید.
کاهش/تجدید
بسیاری از مالکانی که به مرحله بلوغ رسیده‌اند ایده‌ای برای رشد ندارند؛ چرا که آنها احساس می‌کنند نیازهای مشتریان دائماً بیشتر از آن چیز قابل ارائه‌ای است که در حال حاضر دارند. اگر درآمد برای سه فصل متوالی کاهش یافته باشد احتمالاً کسب و کار شما دو یا چند سال پیش وارد فاز کاهشی شده است. در این مرحله لازم است اقدامات ویژه و مهمی انجام دهید و به دنبال راهکارهایی باشید. تصمیمات ویژه‌ای برای سرمایه گذاری مجدد و تجدید قوای سازمان بگیرید و در این راه ثابت قدم باشید. اکثر مشاغل مرحله تجدید را انجام نمی‌دهند و پس از مدتی بازنشسته و احتمالاً سقوط می‌کنند. اما شما می‌توانید با ورود به فاز کاهشی، تجدید قوا کرده و کسب و کارتان را حفظ کنید.
منبع:
entrepreneur
از زمانی که به تولید یک محصول فکر می‌کنید و سپس آنرا وارد بازار کرده و به فروش می‌رسانید، وارد چرخه عمر محصول شده‌اید.
